انواع مختلف سکسیونر

1-سکسیونر تیغه ای

2-سکسیونر کشویی

3-سکسیونر کشویی

4-سکسیونر دورانی

5-سکسیونر قیچی ای

1-سکسیونر تیغه ای

    این سکسیونرها که برای ولتاژهای تا kv 30 به صورت پل و سه پل ساخته می شوند دارای تیغه هایی هستند که ضمن قطع کلید عمود بر سطح افقی ( درسطح محورپایه ها) حرکت می کنند و در بالای ایزولاتور (پایه) قرارمی گیرند .

سکسیونر تیغه ای برای فشارقوی به صورت یک پل ساخته میشوند وفرمان قطع و وصل آنها عموما کمپرسی با هوای فشرده انجام می گیرد.

2- سکسیونر کشویی 
سکسیونرکشویی برای کیوسک یا قفسه هایی که دارای عمق کم هستند بسیار مناسب است. دراین سکسیونر تیغه متحرک در موقع قطع در امتداد خود(درامتداد سطح افقی یا عمود بر سطح محور پایه ها) حرکت می کند و بدین جهت فضای اضافی برای تیغه در حالت قطع از بین میرود.

3- سکسیونر دورانی

سکسیونر دورانی که برای ولتاژهای زیاد به خصوص60و110 کیلوولت ساخته می شود به جای یک تیغه بلند و یک کنتاکت ثابت دارای دو تیغه متحرک و دورانی میباشد که با برخورد آنها به هم ارتباط الکتریکی برقرارمی شود.

در این نوع کلید حرکت به موازات سطح افقی و یا عمود بر سطح محور پایه ها انجام می گیرد و دارای این وضعیت است که با کوچک بودن طول بازوی تیغه فاصله هوایی لازم بین دوتیغه به وجود می آید و چون تیغه ها با گردش پایه ها باز و بسته میشوند عوامل خارجی مثل فشار باد و برف و غیره نمی تواند باعث وصل بی موقع آن گردد یا به علت یخ زدگی کنتاکت ها در زمستان احتیاج به نیروی اضافی برای بازکردن آنها نیست.

4- سکسیونر قیچی

سکسیونر قیچی ای برای فشارهای زیاد و خیلی زیاد بسیار مناسب است. زیرا به علت اینکه کنتاکت آن را شین هوایی تشکیل می دهد احتیاج به دو پایه عایقی مجزا از یکدیگرکه در فشار قوی باعث بزرگی ابعاد و سنگینی وزن آن می شوند ندارد و فقط شامل یک پایه عایقی است که چنگک یا تیغه قیچی ای مانندکنتاکت دهنده روی آن نصب می شود و باحرکت قیچی مانندی با شین یا سیم هوایی ارتباط پیدامی کنند.

مورداستعمال سکسیونر قیچی ای که به آن سکسیونر یک ستونی نیز گفته میشود در شبکه ای است که دارای دو شین به ازای هر فاز در سطح و ارتفاع مختلف نسبت به زمین و بالای هم باشد و سکسیونر ارتباط عمودی بین این دو شین را فراهم میسازد.

انتخاب سکسیونر از نظر نوع و مشخصات:

انتخاب سکسیونرازنظرنوع فقط بستگی به شکل وطرز قرار گرفتن شین ها شمش بندی شبکه و محلی که باید سکسیونر در آنج نصب شود دارد .

مشخصات سکسیونر بستگی به مشخصات فنی و الکتریکی دارد.

همان طور که گفته شد سکسیونرها باید در مقابل حرارت ناشی از عبور جریان عادی و اسمی و جریان اتصال کوتاه و نیروی دینامیکی جریان اتصال کوتاه و به خصوص جریان ضربه ای استقامت کافی داشته باشد .

سکسیونر در حالت باز باید عایق خوب و مطمئنی برای پتانسیل بین تیغه و کنتاکت ثابت هر فاز و با زمین باشد.

لذا مشخصات مهم یک سکسیونر که گویای مشخصات فنی و استقامت الکتریکی و دینامیکی آن میباشد عبارتند از:

1-ولتاژ نامی un

2-جریان نامی in

3-جریان اتصال کوتاه ضربه ای مجاز Is

4-جریان اتصال کوتاهIth 

ب -کلید قابل قطع زیر بار:

کلید فشار قوی قابل قطع زیر بار در ضمن این که باید وظیفه یک سکسیونر را انجام دهد یعنی در ضمن داشتن ولتاژ، یک قطع شدگی قابل روئیت و مطمئن در مدار شبکه فشار قوی به وجود آورد، باید قادر باشد مانند یک دیژنکتور قدرت های کوچک الکتریکی را نیز قطع کند .لذا هر سکسیونر قابل قطع زیر باری باید دارای وسیله ای برای قطع فوری جرقه باشد.

 سکسیونر قابل قطع زیر بار اصولا دارای قدرت وصل بسیار زیاد است و می تواند جریان های با شدت 25-75 کیلو آمپر (ماکسیمم مؤثر ) را به خوبی وصل کند ولی قدرت قطع آن کم و از 1500-400 آمپر یعنی در حدود جریان نامی آن تجاوز نمی کند. لذا نتیجه می شود که این کلید ها برای قطع جریان اتصال کوتاه ساخته نشده و مناسب هم نمی باشد    .

سکسیونر قابل قطع زیر بار برای فشار نامی20کیلو ولت ساخته میشود مورد استعمال آن فقط در تأسیسات قشار متوسط است .

کلید قابل قطع زیر بار به خاطر این که کار سکسیونر را نیز انجام میدهد بدون این که برای قطع آن احتیاج به برداشت بار باشد برای صرفه جویی در وسایل چفت و بست بین سکسیونر و دیژنکتور و جلوگیری از فرمان های غلط و رعایت نوبت فرمان از آن به جای سکسیونر در خطوط خروجی نیز استفاده می شود.

در ضمن سکسیونر قابل قطع زیر بار برای وصل سیم های انتقال انرژی کابلهای خروجی ترانسفورماتورهای کم قدرت و همین طور قطع و وصل این کلیدها اغلب دستی است .البته فرمان موتوری و کمپرسی آن نیز طبق سفارش امکان پذیر است.

ج- کلید قدرت یا دیژنکتور:

دیژنکتور کلیدیست که میتواند در موقع لزوم جریان عادی شبکه و در موقع خطا جریان اتصال کوتاه و جریان اتصال زمین و یا هر نوع جریانی با هر اختلاف فازی را سریع قطع کند.

برای انتخاب کلید قدرت باید به نکات زیر توجه کرد :

1. ولتاژ نامی کلید که معمولا برابر ولتاژ شبکه ایست که کلید در آن نصب میشود و می تواند در حدود 15./. هم از ولتاژ شبکه کوچکتر باشد .اغلب بخاطر به وجود آوردن اطمینان بیشتر در استحکام شبکه از کلیدی استفاده میشود که ولتاژ نامی آن از ولتاژ شبکه قدری بزرگتر باشد . مثلا در شبکه 13 هزار ولت از سریkv20 به جای kv 10 استفاده میشود.

2. جریان نامی که مساوی با بزرگترین جریان کار معمولی شبکه است .

3. قدرت نامی قطع کلید که باید با قدرت اتصال کوتاه در محل کلید مطابقت کند .

برای محاسبه قدرت قطع کلید و جریان اتصال کوتاه شبکه می توان از کتاب محاسبه اتصال کوتاه در شبکه از انتشارات دانشگاه تهران کمک گرفت

درضمن با همین قدرت قطع قدرت وصل نامی کلید نیز عملا مشخص میشود زیرا بر حسب تعریف V D E باید قدرت وصل کلید در حدود 5/2 برابر قدرت قطع آن باشد.

4- نوع فرمان وصل کلید :دستی-الکتریکی ویا کمپرسی توسط هوای فشرده

5- طریقه نسب کلید :کشویی-ثابت.

6-نوع قطع کننده اتوماتیک : قطع کننده پریمر یا زکوندر

7- برای نصب در شبکه آزاد یا شبکه سرپوشیده

یکی دیگر از مشخصات مهم کلید زمان تأخیر در قطع کلید است . این زمان بر حسب تعریف عبارت است از:

حد فاصل زمانی بین لحظه فرمان قطع توسط رله مربوط و آزاد کردن ضامن قطع کلید تا خاموش شدن کامل جرقه . این زمان در کالیدهای مدرن امروزی به 5./. ثانیه می رسد که تقریبا 2./. ثانیه آن برای قطع جرقه مصرف میشود

کلیدهای قدرت امروزی برای در حدود25000قطع و وصل ساخته مشوند و باید سالیانه یک بار یا پس از هر 3000بار قطع و وصل یک بار سرویس و مورد بازدید اساسی قرار گیرند .